Kan Basıncı Ölçer - Sfigmomanometre Nedir, Nasıl Kullanılır?

Kan basıncı ölçer veya sfigmomanometre, bir kişinin kan basıncını ölçmek için kullanılan bir tıbbi cihazdır. Kan basıncı, kanın arter duvarlarına uyguladığı basınçtır ve genellikle milimetre cinsinden civa (mmHg) ile ölçülür. Kan basıncı ölçüldüğünde genellikle iki değer kaydedilir: sistolik basınç (kalp kası kasıldığında kanın atardamarlara pompalandığı an) ve diyastolik basınç (kalp kasının gevşediği an).

Kan Basıncı Ölçer (Sfigmomanometre) Nedir?

Kan Basıncı Ölçer veya sfigmomanometre, bir kişinin kan basıncını ölçmek için kullanılan bir tıbbi cihazdır. Bu cihaz, arterlerde dolaşan kanın arter duvarlarına uyguladığı basıncı ölçer. Kan basıncı genellikle milimetre cinsinden civa (mmHg) ile ölçülür.

Sfigmomanometre genellikle iki ana parçadan oluşur:

• Kol Bandı (Manşet): Bu, brakiyal arter üzerine sarılan ve şişirilip indirilebilen bir lastik veya benzeri malzemeden yapılmış bir banttır.
• Manometre ve Stetoskop: Şişirilmiş kol bandı, bir manometre aracılığıyla bağlıdır. Manometre, basınç ölçümü için bir gösterge içerir. Ayrıca, kan akışı seslerini duyabilmek için kullanılan bir stetoskop da içerebilir.

Kan basıncı ölçümü genellikle şu adımları içerir:

• Kol Bandı Takma: Kol bandı, kişinin üst koluna sarılır ve biraz dirsek yukarısına yerleştirilir.
• Şişirme: Kol bandı şişirilir, bu da arteri sıkıştırarak kan akışını durdurur.
• Dinleme: Stetoskop kullanılarak arterin üzerindeki kan akışı sesleri dinlenir.
• Değerleri Okuma: Manometre üzerindeki gösterge, kan basıncını gösterir. Sistolik (kalp kasılma anındaki basınç) ve diyastolik (kalp kasının gevşeme anındaki basınç) değerler kaydedilir.
• Kol Bandını İndirme: Ölçüm tamamlandıktan sonra, kol bandı yavaşça indirilir ve kan akışı normale döner.

Bu ölçümler, bir kişinin genel kardiyovasküler sağlığını değerlendirmek, hipertansiyonu (yüksek kan basıncı) izlemek veya tıbbi bir durumu değerlendirmek amacıyla yapılır. Ancak, kan basıncı ölçümlerinin yorumlanması ve tedavi kararlarının alınması genellikle bir sağlık profesyoneli tarafından yapılmalıdır.

Sfigmomanometre Türleri Nelerdir?

Sfigmomanometreler, farklı tasarım ve özelliklere sahip birkaç farklı türde bulunabilir. İşte yaygın olarak kullanılan sfigmomanometre türlerinden bazıları:

Aneroid Sfigmomanometre:

Bu tür, manometre olarak adlandırılan bir basınç göstergesi içerir. Manometre genellikle bir döner kadran ve bir ibre içerir. Basıncın değişimini ölçmek için bir yay sistemini kullanır. Aneroid sfigmomanometreler genellikle taşınabilir ve hafif olup, genellikle evde veya klinik ortamlarında yaygın olarak kullanılır.

Civa Sfigmomanometre:

Bu tür sfigmomanometreler, ölçümde kullanılan cıva kolonunu içerir. Cıva sfigmomanometreler genellikle daha hassas ölçümler yapabilir, ancak taşınabilirlik ve kullanım kolaylığı bakımından aneroid türünden daha kısıtlıdır. Ayrıca, cıva kullanımının çevresel etkileri nedeniyle bazı yerlerde kullanımı sınırlıdır.

Dijital Sfigmomanometre:

Bu tür sfigmomanometreler, geleneksel mekanik manometre yerine dijital bir ekran kullanır. Dijital sfigmomanometreler genellikle kullanımı daha kolaydır ve ölçüm sonuçlarını doğrudan ekranda gösterir. Bazı modeller, ölçümleri hafıza içine kaydedebilir ve bu verileri uzun süreli takip için sağlar.

Otomatik Sfigmomanometre:

Otomatik sfigmomanometreler, kullanıcının kol bandını yerleştirdikten sonra otomatik olarak şişirilip indirilen modellerdir. Genellikle tek bir düğme ile çalışırlar ve kullanıcıdan fazla beceri veya deneyim gerektirmez. Otomatik sfigmomanometreler genellikle evde bireysel kullanım için uygundur.
Sfigmomanometreler, genellikle bir stetoskop ile birlikte kullanılır. Stetoskop, arterdeki kan akışını duyabilmek için kullanılır ve genellikle aneroid veya civa sfigmomanometrelerle birlikte bir set olarak gelir.

Kan Basıncı Ölçer (Sfigmomanometre) Nasıl Kullanılır?

Kan basıncı ölçer, sfigmomanometre, doğru bir şekilde kullanıldığında doğru ölçümler sağlar. İşte adım adım bir sfigmomanometre kullanma rehberi:

Hazırlık:

Rahat bir pozisyonda oturun ve kolunuzu destekleyin. Kol, kalp seviyesinde olmalıdır.
Rahat bir kıyafet giyin, özellikle üst kolunuzun serbestçe açılmasını sağlayacak şekilde.

Manşet Takma:

Kol bandını, üst kolunuzun biraz üzerine, dirsek hizasına yerleştirin.
Manşetin alt kenarı, dirsek kemikleri arasında ve brakiyal artere denk gelmelidir.
Manşeti sıkıca, ancak rahatsız etmeyecek şekilde sarın.

Şişirme:

Şişirme balonunu sıkıca tutun ve pompayı kullanarak manşeti şişirin.
Manometrenin göstergesini izleyin. Basınç, genellikle belirli bir aralığa ulaşana kadar şişirilmelidir.

Dinleme:

Stetoskopun kulaklıklarınızı takın ve başınızın iki yanına, arterin üzerine yerleştirin.
Pompa düğmesini kullanarak manşeti yavaşça indirin ve arterdeki kan akışı seslerini dinleyin.
İlk olarak, belirgin bir ses duyulduğunda bu, sistolik basınca karşılık gelir.
Sonra, sesin kaybolduğu an diyastolik basınca işaret eder.

Değerleri Okuma:

Manometrenin üzerindeki değerleri okuyun. Sistolik basınç, genellikle ilk sesin duyulduğu basınçtır. Diyastolik basınç ise sesin kaybolduğu basınçtır.

Manşeti İndirme:

Ölçüm tamamlandıktan sonra, manşeti yavaşça indirin ve tüm hava boşaltılmalıdır.
Manşeti çıkarın ve ölçümü kaydedin.
Bu adımlar, doğru ve güvenilir bir kan basıncı ölçümü almanıza yardımcı olacaktır. Ancak, önemli bir not olarak, kan basıncı ölçümlerinin yorumlanması ve tedavi kararlarının alınması genellikle bir sağlık profesyoneli tarafından yapılmalıdır.